- در سال 1401 نرخ رشد 4 درصدی محقق شد.
- رشد تولید کالاهای سرمایه‌ای دو رقمی است.
- فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم مدیریت شده است.
به گزارش بازاروما، رئیس‌کل بانک مرکزی با بیان اینکه اقتصاد ایران سال 1401 را با طیف وسیعی از تکانه‌های مغایر و مساعد اقتصادی و سیاسی پشت‌سر گذاشت، تصریح کرد: در حوزه متغیرهای پولی سال 1401 را خوب شروع کردیم اما با افزایش نرخ ارز در نیمه دوم سال نرخ تورم حاصله راضی‌کننده نبود. اگرچه پیش‌بینی‌های تورم‌های غیرمتعارف در اقتصاد ایران نیز محقق نشد.
محمدرضا فرزین ادامه داد: رشد متغیرهای حقیقی یا غیرپولی اقتصاد ایران در بهار 1401 پایین و نامناسب بود، اما هر چه به پایان سال نزدیک شدیم روند رشد بهتر شد و نهایتا نرخ رشد 4 درصدی محقق شد که نشان داد همچنان موتورهای رشد برای تحقق رشدهای بالاتر هدف از سوخت لازم برخوردار نیست.
کاهش 14 درصدی تورم نقطه‌به‌نقطه
رئیس‌کل بانک مرکزی درخصوص نرخ رشد سال 1401 ضمن اشاره به 3 مشخصه یادآور شد: رشد حاصله به‌صورت ناموزون در بخش‌های مختلف اقتصادی محقق شد و بخش‌های نفت و صنعت با نرخ‌های نزدیک به دو رقمی عملکردی قابل‌ملاحظه و بخش‌های خدمات و کشاورزی عملکردی غیرقابل‌قبول داشتند.
محمدرضا فرزین افزود: برای اولین بار پس از سال‌ها تجربه نرخ‌های رشد منفی و یا پایین در تشکیل سرمایه ثابت ناخالص از نرخ رشد 6.7 درصد برخوردار شدیم. این نرخ در زیر بخش ماشین‌آلات معادل 15.4 درصد بود. یکی از دلایل آن رویکرد حمایت از واردات کالاهای سرمایه‌ای از منظر تامین ارز و سیاست‌های تسهیل‌کننده برای این کالا بود. این نرخ رشد ما را به تحقق رشد بیشتر در سال‌های آتی به‌دلیل ظرفیت‌سازی مناسب امیدوار نمود. البته یکی از دیگر دلایل آن نیز افزایش منابع ارزی کشور به‌دلیل رشد قابل‌توجه تراز تجاری بود.
فرزین با بیان اینکه سال 1402 در حوزه متغیرهای پولی و به‌ویژه تورم با اعداد تورم بالا در فروردین و اردیبهشت آغاز شد، گفت: از این ماه به بعد با اتخاذ سیاست‌های تثبیت، در بازارهای مالی آرامش برقرار شد و تورم نقطه‌به‌نقطه تاکنون نزدیک به 14 واحد درصد کاهش یافته است.
رشد اقتصادی با نفت و بدون نفت
به گفته وی آمار جدید اداره حساب‌های اقتصادی بانک مرکزی درخصوص رشد اقتصادی بهار سال 1402 بیانگر تحقق رشد 6.2 درصد در کل اقتصاد و 5.2 درصد برای بخش غیرنفتی است. که این نرخ‌ها بیش از 3 برابر نرخ رشد در بهار سال 1401 هستند.
مقایسه رشد اقتصادی به تفکیک بخش‌های اقتصادی
فرزین با برشمردن ویژگی‌های نرخ رشد در بهار سال 1402 عنوان کرد: رشد حاصله در تمام بخش‌های اقتصادی نسبت به بهار 1401 بیشتر است. بخش نفت با نرخ رشد خیره‌کننده 16.4 درصد در صدر تمام بخش‌ها بوده است.
مقایسه رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص
رئیس‌کل بانک مرکزی تأکید کرد: نرخ رشد تشکیل سرمایه که در بهار سال قبل به‌دلیل وضعیت نامناسب بخش ساختمان منفی بوده در بهار امسال با مثبت شدن بخش ساختمان عدد کل نیز مثبت شده و از رشد 2 درصدی برخوردار شده است.
محمدرضا فرزین با بیان اینکه درخصوص آمار رشد تابستان باید منتظر آمار بانک مرکزی در پاییز بود، تصریح کرد: براساس شواهد آماری موردی بخش‌ها می‌توان این جمع‌بندی را از وضعیت تابستان ارائه کرد. بر اساس صورت‌های مالی شرکت‌های بورسی که 60 درصد ارزش محصول کارگاه‌های بزرگ صنعتی را نشان می‌دهد حاکی از آن است که رشد تولید در تیرماه 6.7 و مردادماه 9.2 درصد بوده است. بالاترین رشد متعلق به محصولات فلزی (45.7)، خودرو و قطعات (25.9) و صنایع دارویی (23.9) در مردادماه بوده است.
وی ادامه داد: موجودی انبار صنایع در مردادماه 8 درصد کاهش یافته است. همزمانی رشد مثبت تولید با رشد منفی انبار نشانگر آن است که عوامل عرضه و تقاضا به‌طور همزمان در حال تقویت رشد هستند.
فرزین با بیان اینکه همچنان رشد تولید کالاهای سرمایه‌ای دو رقمی است، یادآور شد: این رقم معادل 15.9 درصد است و از کالاهای سرمایه‌ای و واسطه‌ای رشد سریع‌تری دارد.
رئیس‌کل بانک مرکزی تأکید کرد: شواهد آماری نشان می‌دهد که بخش کشاورزی نیز در تابستان از وضعیت بسیار خوبی برخوردار بوده است. خرید بیش از 10 میلیون تن گندم از کشاورزان یکی از علائم آن است. در بخش خدمات نیز تکانه مغایر اساسی در این فصل وجود نداشته است. البته هنوز درخصوص قضاوت نهایی زود است.
وی در پایان درخصوص وضعیت اقتصاد کلان کشور گفت: با نرخ‌های حاصله در سال‌های اخیر و به‌ویژه در سال جاری می‌توان این‌گونه بیان کرد که فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم مدیریت شده و در حال برگشت به روند بلند مدت متغیرهای کلان اقتصادی هستیم.
فرزین خاطرنشان کرد: عملکرد بخش حقیقی از اسمی بهتر است. دلیل اصلی آن نیز وجود حباب‌های ناشی از انتظارات تورمی در جامعه است که با کاهش نرخ رشد نقدینگی و تورم و گشایش توسعه روابط خارجی امیدوار به شتاب در بهبود آن هستیم.
منبع: روابط عمومی بانک مرکزی
