اژدهای آهنی چین/ چین چگونه به هیولای صادرات خودرو تبدیل شد؟

• صادرات خودرو چین در 6 ماه اول 2023 روزانه 10 هزار خودرو بود
• دولت چین حدود 100 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای ساخت خودرو الکتریکی کرده است
• پیش‌بینی می‌شود که صادرات خودروی چینی در سال 2030 به 9 میلیون دستگاه برسد

به گزارش بازاروما، به نقل از اکونومیست ماشین‌بازها معمولا خودروهای آلمانی یا ژاپنی را تحسین می‌کنند. بعضی‌هاشان قدرت و سرعت خودروهای آلمانی را می‌ستایند و بعضی‌ها فکر می‌کنند، خودروهای ژاپنی قابل اعتماد هستنند. ده‌ها سال آلمان و ژاپن در تکاپوی کسب جایگاه صادرکننده پیشرو خودرو در جهان بودند. حالا سلطه این زوج رو به پایان است. چین بزرگترین سازنده خودرو در جهان در مسیرپیشی گرفتن از رقبای خود در صادرات خودرو است. 

از عرش به فروش ماشین چینی

تا همین چند سال پیش تلاش‌های سازندگان چینی برای گسترش بازارهای خارجی به جایی نرسید. در سال 2015 چین سالانه کمتر از 375 هزار خودرو صادر می‌کرد. این رقم کمتر از صادرات هند و تقریبا معادل صادرات ماهانه آلمان و ژاپن بود. اما چین از سال 2020، تغییر رویه داد و در سال 2021، 1.6 میلیون دستگاه خودرو صادر کرد. در 2022 میزان صادرات چین به 2.7 میلیون دستگاه خودرو رسید.

قرار است تا پایان 2023، فروش بین‌المللی چین افزایش بیشتری پیدا کند. اطلاعات گمرکی نشان می‌دهد که چین در شش ماهه نخست امسال قریب به 2 میلیون دستگاه خودرو صادر کرده است. یعنی روزی بیش از 10 هزار دستگاه. خودروهای چینی سابقا به کشورهای ضعیف ارسال می‌شدند، اما اکنون بسیاری از مشتری‌های غربی برای اولین بار خودروهای ساخت چین می‌خرند.

صادرات خودروی چینی به استرالیا تنها در نیمه اول سال 2023 نسبت به مدت مشابه در سال گذشته سه برابر شده است. یعنی بیش از 100 هزار دستگاه خودرو. فروش خودرو به اسپانیا نزدیک به 17 برابر شده است و به 70 هزار وسیله نقلیه رسیده است. نکته اینجاست که بسیاری از این خودروها برند‌های غربی هستند. تقریبا یک دهم خودروهای صادراتی در سال 2022 از برند آمریکایی تسلا – که در مگا کارخانه چین تولید می‌شود – بودند. یا مثلا خوردوی MG که در ابتدا به‌عنوان یک برند بریتانیایی آغاز به کار کرد، الان متعلق به چین است. ولوو هم که یک تولیدکننده سوئدی است، متعلق به هلدینگ ژیجیانگ جیلی چی است.

100 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری

تجربه و تخصص چین در خودروهای الکترونیکی علت بخشی از افزایش صادرات است. چین با وجود تمام توان تولیدی‌اش، هرگز به موتورهای احتراق داخلی(درون‌سوز) که صدها قطعه متحرک دارند و مونتاژ آنها دشوار است، تسلط نداشت. ظهور و بروز وسایل نقیله برقی که از نظر مکانیکی ساخت آسان‌تر و راحت‌تری دارند، به چین کمک کرده که به این نقطه برسد. سرمایه‌گذاری دولت در فناوری خودروهای الکترونیکی برای سالهای 2009 تا 2019 حدود 676 میلیارد یوان معادل 100 میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. امروزه یک پنجم فروش خودرو در چین به وسایل نقلیه برقی اختصاص پیدا کرده است. خودروهای برقی یک سوم صادرات را هم به خود اختصاص داده‌اند. آمار ژاپن و آلمان از صادرات خودروهای برقی به ترتیب 4 و 20 درصد است.

جنگ همچنین صادرات چین به روسیه را افزایش داده است. بعد از حمله روسیه به اوکراین در فوریه 2022، بیشترین خوودروسازان غربی فعالیتشان در روسیه را متوقف کردند. خروج آنها به رقبای چینی اجازه داد تا سهم بازار را تصاحب کنند. در نیم سال اول 2023، روسیه قریب به 300 هزار دستگاه خودرو به ارزش 4.5 میلیارد دلار وارد کرد که 6 برابر وارداتش در سال 2022 بود. بر اساس گزارش Autostat – یک شرکت تحلیل آمار در حوزه خودرو – خودروهای چینی در سال 2022 در ماه جولای، نزدیک به 80 درصد از واردات را به خود اختصاص دادند.

رویای صادرات 9 میلیون خودرو

بعید به نظر می رسد سرعت صادرات چین به زودی کاهش یابد. شرکت مشاوره AlixPartners تخمین می‌زند که فروش خارجی خودروهای مارک چینی می تواند تا سال 2030 به 9 میلیون دستگاه برسد که دو برابر صادرات ژاپن در سال 2022 است. اگرچه این برندهای بومی هنوز در غرب نسبتاً ناشناخته هستند، اما خودروهایی که معمولاً ارزان هستند – به طور متوسط ​​خودروهای ساخت چین تقریباً 40 درصد قیمت خودروهای ساخت آلمان دارند – در بازارهای نوظهور مانند برزیل محبوبند.

البته سرعت گیرهایی هم پیش روی چین وجود دارد. ممکن است خودروسازان چینی فروش بالایی داشته باشند، اما تعداد کمی از آنها درآمد کسب می‌کنند. این صنعت با یارانه‌های دولتی حمایت می‌شود، که اخیراً پس از کند شدن رشد فروش تجدید شده است. یارانه‌ها ممکن است برای همیشه دوام نیاورند.