سیگنال مهم بازار این هفته / توافق ایران و آمریکا

• ایران و آمریکا برای تبادل زندانیان و آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده ایران توافق کردند.
• پول‌های بلوکه‌شده ایران به قطر منتقل می‌شود.
• این پول‌ها برای اهداف بشر دوستانه خرج خواهد شد.

به گزارش بازاروما، اواخر روز پنج‌شنبه 19 مردادماه بود که خبر توافق ایران و آمریکا بر سر تبادل زندانیان و آزادسازی پول‌ها بلوکه‌شده ایران منتشر شد.

روزنامه نیویورک تایمز اولین رسانه‌ای بود که این خبر را داد. این رسانه مدعی شد مطابق با توافق حاصله میان ایران و آمریکا، پنج جاسوس آمریکایی در ازای آزادی چند زندانی ایرانی و دسترسی تهران به ۶ میلیارد دلار برای اهداف بشردوستانه، اجازه ترک ایران را پیدا خواهند کرد.

پس از ادعای نیویورک تایمز مقامات ایران و آمریکا نیز این خبر را تایید کردند.

مراد طاهباز، سیامک نمازی و عماد شرقی از جمله زندانیان آزاد شده توسط ایران هستند. نام ۲ زندانی آزاد شده دیگر ذکر نشده است. نیویورک تایمز به نقل از ۲ منبع مطلع نوشت که یکی از ۲ زندانی ناشناس آزاد شده یک «دانشمند» و دیگری یک «تاجر» است.

این روزنامه گزارش داد که سه زندانی نام‌برده و یکی از ۲ زندانی ناشناس در روز پنج‌شنبه از زندان اوین به هتلی در تهران منتقل شده‌اند. آن‌ها قرار است چندین هفته در این هتل بماند تا ایران به آن‌ها اجازه خروج از کشور را بدهد.

چندین منبع مطلع عنوان کردند که زندانی پنجم که یک زن است، پیش‌تر آزاد شده و در حال حاضر در حصر خانگی به سر می‌برد.

توافق گسترده‌تر در راه است

یک روز پس از اعلام معامله میان دولت آمریکا و جمهوری اسلامی ایران بر سر مبادله زندانیان، مقام‌‌‌های ارشد اسرائیلی در گفت‌وگو با روزنامه نیویورک‌تایمز خبر دادند که این معامله بخشی از «تفاهم‌‌‌های گسترده‌تر» است. (دنیای اقتصاد)

بیانیه وزارت امور خارجه ایران

متن بیانیه وزار امور خارجه ایران به این شرح است: فرآیند آزادسازی چند میلیارد دلار از دارایی‌های جمهوری اسلامی ایران که برای چند سال به‌طور غیرقانونی در کره جنوبی توسط آمریکا توقیف شده بود، آغاز شد. ایران تضمین‌ لازم برای پایبندی آمریکا به تعهدات خود در این خصوص را دریافت کرده‌ است.

آزادسازی و رفع محدودیت از منابع مالی جمهوری اسلامی ایران که غیرقانونی و به بهانه نگرانی بانک‌های خارجی از تحریم‌های ظالمانه ایالات متحده مسدود شده یا استفاده از آنها سخت شده است، همواره در دستور کار وزارت امور خارجه قرار داشته است.

نحوه بهره‌برداری از منابع و دارایی‌های مالی رفع توقیف شده در اختیار جمهوری اسلامی ایران بوده و این منابع برای نیازهای مختلف کشور حسب تشخیص مراجع ذیصلاح هزینه خواهد شد.

علاوه بر آزادسازی منابع مالی که به صورت غیرقانونی توقیف شده بود، حمایت از حقوق ایرانیان در سرتاسر جهان جزو وظایف ذاتی وزارت امور خارجه است. در این چارچوب، آزادی تعدادی از زندانیان بی‌گناه ایرانی که طی سال‌های گذشته به طور غیرقانونی و با اتهام واهی دور زدن تحریم های ظالمانه آمریکا، در این کشور دستگیر و زندانی شده‌اند، به طور جدید توسط دستگاه دیپلماسی پیگیری شده است.

در این راستا، آزادی تعدادی از زندانیانی که به طور غیرقانونی توسط آمریکا بازداشت شده‌اند، بزودی محقق خواهد شد. زندانیان مدنظر آمریکا کماکان در ایران حضور دارند.

جزئیات توافق ایران و آمریکا

مقامات دولت بایدن از اظهارنظر درخصوص جزئیات این توافق سرباز زده‌اند، اما منابع مطلع اعلام کردند که دولت بایدن زمانی که ۵ آمریکایی اجازه بازگشت به وطن را پیدا کنند، چند تبعه ایرانی که به دلیل دور زدن تحریم‌ها زندانی شده بودند را آزاد خواهد کرد.

منابع همچنین اعلام کردند که دولت بایدن ۶ میلیارد دلار پول بلوکه‌شده از فروش نفت ایران در کره جنوبی را آزاد کرده و آن را به حسابی در قطر منتقل خواهد کرد.

به ادعای این منابع، دولت قطر اموال ایران را کنترل خواهد کرد و تنها به ایران اجازه خواهد داد تا برای خرید کالاهای بشردوستانه از آن استفاده کند.

۲ منبع مطلع ادعا کرده‌اند این توافق در ماه مارس تقریبا کامل شده بود، اما مذاکرات در این‌باره به دلیل دستگیری یکی از دو تبعه ناشناس آمریکایی توسط ایران متوقف شد.

مذاکرات هسته‌ای از توافق تبادل جداست

نمایندگی ایران در سازمان ملل روز پنج‌شنبه در رابطه با اخبار منتشر شده به شبکه سی‌بی‌اس گفت: به عنوان بخشی از توافق همکاری بشردوستانه که با میانجی‌گری یک دولت ثالث حاصل شده است، ایران و آمریکا پذیرفته‌اند که متقابلا پنج زندانی را آزاد و آن‌ها عفو کنند. جا به جایی امروز آن‌ها گام ابتدایی حائز اهمیتی در جهت اجرای توافق است.

همچنین خبرنگار سی بی اس نوشت که اگر توافق پیش برود این زندانیان احتمالا در ماه سپتامبر (شهریور – مهر) به کشورهای خود بازگردند.

یک شبکه آمریکایی به نقل از منابع خود گزارش داد که گفت‌وگوها بر سر آزادی زندانیان آمریکایی جدا از مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران بوده است.

وی تاکید کرد که آزادی نهایی آمریکایی‌ها «شاید بتواند به تسهیل مذاکرات در دیگر حوزه‌ها کمک کند».

علی باقری پنج‌شنبه شب در صفحه توییتر خود در این ارتباط نوشت: «فرایند آزادسازی چند میلیارد دلار از دارایی‌های ایران که چند سال است به‌طور غیرقانونی توسط آمریکا توقیف شده، آغاز شد. ایران تضمین‌ لازم برای پایبندی آمریکا به تعهدات خود را دریافت کرده‌است. آزادی چند ایرانی که به‌طور غیرقانونی در آمریکا بازداشت شده بودند در این چارچوب است.»

حواشی خبر توافق ایران و آمریکا

شماری از جمهوری‌خواهان آمریکایی در پیام‌هایی مختلف مخالفت خود با توافق ایران و آمریکا مبنی بر آزادی زندانیان را ابراز کردند.

مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا در دوران دونالد ترامپ در اعتراض به توافق ایران و آمریکا در ایکس نوشت که آزاد کردن ۶ میلیارد دلار برای اینکه «۵ آمریکایی بتوانند به نوع دیگری از زندان بروند، توافق افتضاحی است».

جان کربی، هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی کاخ سفید در خصوص گزارشات اخیر مبنی بر تبادل زندانیان میان تهران و واشنگتن گفت که مذاکرات در این باره همچنان ادامه دارد.