- بانکها به جای تامین مالی آمارسازی میکنند.
- طبق آخرین اعلام بانک مرکزی 3669 هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی پرداخت شده است.
- 80 درصد از تسهیلات اعلامی بانکها استمهال است.
بانک مرکزی آمار تسهیلات بانکی را به طور مداوم اعلام می کند و در خبرها و گزارشهای خود بر کمک نظام بانکی به تقویت تولید تاکید دارد.
طبق آخرین اعلام بانک مرکزی 3669 هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی پرداخت شده است که 162 هزار میلیارد تومان از آن برای کمک به توسعه هزینه شده است.
در ظاهر خبر خوبی از وامهای اعطایی اعلام شده اما وقتی دقیق تر به موضوع نگاه کنیم وجوه دیگری از ماجرا آشکار میشود.
در واقع اگرچه در ظاهر 3669 هزار میلیارد تومان وام بانکی پرداخت شده اما در عمل این حجم پول به متقاضیان داده نشده است. ماجرا مربوط به یک عملیات بانکی به نام استمهال است.
به عبارت دیگر با یک کسر و جمع ساده آمار تسهیلات اعطایی خود را به صورت صوری بالا میبرند.
از آنجا که بانکها سالانه مطالبات معوق شدهای دارند که بخش عمدهای از آن وصول نمیشود، عملا بخشی از سرمایه آنها در قالب مطالبات معوق قفل شده است.
وقتی سرمایه بانک کافی نباشد، به تبع آن تسهیلات بانکی زیادی هم نمیتواند پرداخت کند. اما بانکها برای آنکه نشان دهند، تسهیلات زیادی اعطا کردهند بخشی از آمار مطالبات معوق را استمهال کرده و به اسم تسهیلات جدید اعلام میکنند.
استمهال به مفهوم بخشودگی جریمه معوقات بانکی و قلمداد کردن معوقات به عنوان تسهیلات جدید است. به این ترتیب اگرچه بانکها تسهیلات جدیدی ندادهاند اما در آمار اعلامی تسهیلات اعطایی آنها افزایش قابل توجه پیدا میکند.
بر اساس گفته رئیس کل سابق بانک مرکزی حدود 60 درصد از تسهیلات بانکی اعلامی، استمهال است.
احمد حاتمی یزد رئیس اسبق بانک صادرات در گفت و گو با بازاروما پا را از این هم فراتر میگذارد و میگوید: «80 درصد از تسهیلات اعلامی بانکها استمهال است.»
به گفته او ارقام 3669 هزار میلیارد تومانی که اخیرا اعلام شده پول جدیدی نیست که به اقتصاد تزریق شده است. بلکه بنگاهها و افرادی که قبلا از بانکها وام گرفتهاند و نتوانستهاند اقساط را بازپرداخت کنند به بانک مراجعه کرده و اصل وام را برای مدتی مشخصی دوباره تمدید میکنند.
در شرایطی که اقتصاد به منابع مالی زیادی برای رشد نیاز دارد، بانکها به جای تامین مالی آمارسازی میکنند.