- نوسانات مداوم قیمت موجب کاهش تولید مسکن شده است.
- تضعیف قدرت خریداران، اقبال به پروژه های پیش فروش ملک را به دنبال داشته است.
- خرید مسکن به صورت پیش فروش ریسک بالایی دارد.
تضعیف قدرت خریداران در بازار مسکن سبب شده است که اقبال به پروژه های پیش فروش ملک بیشتر شود اما حالا بسیاری از این پروژه ها به دلیل نوسان مداوم قیمت ها و نداشتن برآورد دقیق هزینه از سوی فروشنده و خریدار، زمین مانده است و ساخت و ساز را تعطیل کرده است. این نکاتی است که ایرج رهبر، نائب رییس کانون انبوه سازان تهران به بازاروما می گوید و تاکید می کند که از سوی دیگر اصلاح قانون پیش فروش مسکن از سال 97 تاکنون رها شده است و همین موضوع سبب شده که بساط کلاهبرداری در این بازار داغ باشد.
سال گذشته گزارش های متعددی از کاهش تولید مسکن منتشر شد. علت کاهش تولید مسکن چیست؟
چند مساله در این ماجرا دخیل بوده است؛ از جمله چشم انداز مبهم اقتصاد کشور که سرمایه گذاری را در این بخش با تردید و چالش مواجه کرده است و رکود سنگین بازار که به دلیل کاهش قدرت خرید مصرف کنندگان اتفاق افتاده و سبب شده است که انگیزه در بخش تولید تضعیف شود.
نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد نوسانات مدام قیمت هاست که باعث شده است تولیدکننده نتواند برنامه دقیقی برای ساخت مسکن داشته باشد چرا که برآورد هزینه نهایی بسیار دشوار شده است و در طول زمان ساخت یک پروژه مسکن، بارها قیمت ها تغییر می کند و توافقات بهم می خورد. ضمن اینکه نیمه اول سال، فصل رونق ساخت و ساز است اما کمبود انرژی در صنایع مادر باعث شده که قیمت مصالح ساختمانی در این بازه زمانی افزایش داشته باشد و تورم قابل توجهی تجربه کند. در نتیجه کاهش تولید مسکن رخ داده است.
کاهش انگیزه ساخت و ساز به توقف پروژه های این بخش منجر شده است؟
برخی پروژه های ساخت و ساز دولتی به دلیل نبود نقدینگی و افزایش مداوم برآوردهای هزینه ای متوقف شده است و در بخش خصوصی هم بیشترین پروژه های متوقف ساخت و ساز مربوط به ساختمان پیش فروش شده است زیرا قیمت ها مدام تغییر می کنند و سازندگان نمی توانند نرخ مشخصی به خریداران بدهند و خریداران هم به دلیل نداشتن قدرت پیش بینی، قادر نیستند ارزیابی کنند که قدرت خریدشان کفاف مابقی اقساط را می دهد یا نه؟ این در حالی است که با تضغیف قدرت خرید در بازار مسکن بسیاری از افراد ناچار شده اند به پیش خرید مسکن روی بیاورند.
پروژه های پیش فروش مسکن چقدر قابل اعتماد است؟
واقعیت این است که ریسک این پروژه ها بالاست و به دلیل بلاتکلیف بودن اصلاحات قانون پیش فروش مسکن مشکلات زیادی برای خریداران ایجاد می شود و کلاهبرداری های گسترده ای در این شیوه فروش مسکن اتفاق می افتد. قانون پیشفروش مسکن اگرچه در سال ۸۹ و در ۲۵ ماده به تصویب رسید، اما به علت وجود برخی مشکلات در حوزه اجرایی، عملیاتی نشد و نیاز به اصلاح این قانون برای رفع ابهامات آن وجود داشت. ابهاماتی مانند مالکیت تدریجی، صدور سند قطعی بدون طی مراحل قانونی، شناسنامه فنی و اجرایی و تأخیر موجه و غیرمجوز و پرداخت خسارت از سوی فروشنده، حق فسخ قرارداد از سوی خریدار و … مشکلات متعددی برای متقاضیان خرید مسکن به شیوه پیش فروش ایجاد کرده بود و در نهایت در سال ۹۷ قانون پیش فروش مسکن بار دیگر برای اصلاح به مجلس عودت داده شد و کلیات آن به تصویب رسید، اما از آن زمان تاکنون تصویب نهایی و اجرایی شدن آن بر زمین مانده و بلاتکلیف است. بنابراین ریسک معاملات پیش فروش مسکن بالاست و توصیه نمی شود.