متولدین کدام دهه بدون مسکن هستند؟

• با فرض ثابت ماندن درآمد و قیمت مسکن، خرید خانه برای دهه هفتادی‌ها 166 سال طول می‌کشد.
• متوسط درآمد ماهانه شاغلان نسل Z، بین 11میلیون و 300 هزار تومان تا 12 میلیون تومان است که 7 تا 7 و نیم میلیون تومان از درآمد آنها صرف اجاره مسکن می‌شود. 
• دهه هفتادی‌ها در بهترین حالت ماهانه یک میلیون تومان پس‌انداز می‌کنند.  

به گزارش بازاروما، نتایج یک بررسی میدانی نشان می‌‌‌دهد ماراتن مسکن برای دهه هفتادی‌‌‌ها، در بهترین حالت، با توجه به سطح درآمد آنها، کف حداقلی بودجه موردنیاز برای خرید آپارتمان در تهران و مبالغی که می‌‌‌توانند در ماه پس‌‌‌انداز کنند، ۱۶۶ سال طول می‌‌‌کشد. در واقع، شاغلانی که در گروه سنی ۲۵ تا ۲۶ سال، به عنوان تازه‌‌‌واردهای بازار می‌‌‌توان از آنها یاد کرد، «در بهترین حالت»، با پس‌‌‌انداز ماهانه یک میلیون تومان، ۱۶۶ سال باید برای صاحب‌‌‌خانه شدن «معطل» بمانند. این برآورد با فرض ثابت بودن درآمد و قیمت مسکن است. نتایج بررسی‌‌‌های به عمل آمده در جریان تحقیق میدانی از یک جامعه آماری ۱۰۰ نفری از کارکنان یک سازمان که در گروه شاغلان نسل Z قرار دارند نشان می‌‌‌دهد که این افراد دیگر حتی در فکر خانه‌‌‌دار شدن هم نیستند.

یک قرن و نیم معطلی خانه‌‌‌اولی‌‌‌های جدید

طول دوره انتظار فعلی برای خانه‌‌‌دار شدن نسبت به دوره قبل از جهش قیمت مسکن دو برابر افزایش داشته است. به این ترتیب خانه‌‌‌اولی‌‌‌های جدید برای خانه‌‌‌دار شدن بیش از یک قرن و نیم  باید معطل باشند. 

یعنی به طور متوسط خانه‌‌‌اولی‌‌‌ها براساس سطح متوسط درآمد و میانگین قیمت واحدهای مسکونی(برمبنای آمارهای رسمی سال 1401) باید 14 سال کل درآمد خود را پس‌‌‌انداز کنند تا بتوانند خانه‌‌‌دار شوند. اما این شاخص که از آن به عنوان شاخص انتظار یا طول دوره انتظار برای خرید مسکن یاد می‌‌‌شود معیار دقیقی برای طول دوره دسترسی خانوارها به مسکن نیست. چرا که خانوار به دلیل نیاز به تامین سایر هزینه‌‌‌های خود اساسا امکان پس‌‌‌انداز همه درآمد یک‌سال خود را ندارد. بنابراین شاخص دیگری به نام شاخص دسترسی به مسکن وجود دارد که در دوره قبل از جهش به مدت زمان انتظار خانه‌‌‌اولی‌‌‌ها برای دسترسی به مسکن یا خرید خانه با اتکا به یک‌سوم درآمد خود گفته می‌‌‌شد. هم‌‌‌اکنون و بعد از دوره جهش قیمت مسکن، شاخص دسترسی به مسکن را می‌‌‌توان به مدت زمان مورد انتظار برای خرید خانه از سوی خانه‌‌‌اولی‌‌‌ها با پس‌‌‌انداز 20 درصد از درآمد‌‌‌ آنها در سال، تعبیر کرد.

بر این اساس و با درنظر گرفتن متوسط درآمد سالانه خانوارها و میانگین قیمت مسکن شهر تهران که در آخرین داده‌‌‌های رسمی منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران اعلام شد، طول دوره دسترسی خانه‌‌‌اولی‌‌‌ها به مسکن، هم‌‌‌اکنون به 70 سال رسیده است. این میزان با احتساب پس‌‌‌انداز کل درآمد نیز 35 سال برآورد می‌‌‌شود. این مدت زمان انتظار 70 ساله برای دسترسی به مسکن برای یک خانه 50 مترمربعی با متوسط قیمت مسکن در تهران براساس آمار رسمی 1401، برآورد شده است.

درآمد دهه هفتادی‌ها کجا می‌رود؟ 

نتایج این تحقیق میدانی نشان می‌‌‌دهد، متوسط درآمد ماهانه شاغلان نسل Z در سازمان مورد بررسی، بین 11میلیون و300 هزار تومان تا 12 میلیون تومان است. این افراد که درآمد ماهانه آنها از حداقل درآمد نیروهای کار که در سال جاری حول و حوش 8 میلیون تومان است اندکی بالاتر است، به طور متوسط 7 تا 5/ 7 میلیون تومان از این درآمد را صرف اجاره‌‌‌بهای ماهانه مسکنی که در آن ساکن هستند، می‌‌‌کنند. حول و حوش 5/ 4 میلیون تومان دیگر را نیز صرف سایر هزینه‌‌‌های زندگی خود از خوراک، پوشاک، درمان و … می‌‌‌کنند. این برآورد درآمد و هزینه در این سازمان، به نوعی، وضعیت درآمد و هزینه‌‌‌های زندگی شاغلان نسل Z در سازمان‌‌‌هایی را نمایندگی می‌‌‌کند که درآمد آنها اگرچه بالاتر از کف حقوق نیروهای کار است اما فاصله چندانی هم با کف حقوق ندارد. در حالی که عمده این افراد اظهار کردند با توجه به سطوح فعلی اجاره‌‌‌بهای مسکن و سایر هزینه‌‌‌ها، اساسا امکان پس‌‌‌انداز ماهانه ندارند اما اقلیتی از آنها اظهار کردند که در بهترین حالت، ماهانه می‌‌‌توانند یک میلیون تومان از حقوق خود را پس‌‌‌انداز کنند.

منبع: دنیای‌اقتصاد