- در معاملات مسکن سه اصطلاح عرصه، اعیان و مشاع بسیار رایج است
- در معاملات مسکن اعیان به ساختمان و یا آپارتمانی گفته می شود که روی زمین ساخته شده است
- سند مالکیت عرصه به سند زمینی می‌گویند که آپارتمان و ساختمان‌ها بر روی آن بنا و ساخته شده اند
به گزارش بازاروما؛ در اسناد و معاملات مسکن با سه اصطلاح رایج عرصه و اعیان و مشاع مواجه می شوید. اعیان در اصطلاح حقوقی به اموال غیر منقول یا غیر قابل جا به جایی گفته می شود که روی زمین وجود دارد؛ مثلا ساختمانی که روی زمین ساخته می شود، قناتی که روی یک زمین حفر شده است یا درختانی که روی زمین کاشته اند.
این اموال مالک دارند و طبیعی است که باید مالکیت آنها در اسناد حقوقی مشخص و ثبت شود. به همین دلیل سندی به نام سند اعیان وجود دارد و به مالک این اموال سند اعیان واگذار می شود.
در معاملات مسکن اعیان به ساختمان و یا آپارتمانی گفته می شود که روی زمین ساخته شده است و به بنای ساخته شده اعیان می‌گویند و سندی که متعلق به بنای ساخته شده است، سند اعیانی نام دارد.
در سند اعیانی متراژ بخشی از ساختمان قید می شود که مالکیت آن متعلق به شماست و شامل بخش های عمومی و همگانی ساختمان نمی شود؛ مثلا راه پله ها یا پشت بام یا لابی ساختمان متعلق به عموم اهالی آن ساختمان است و متعلق به فرد خاصی نیست. این بخش های عمومی ساختمان که متعلق به تمامی اهالی آن ساختمان است، در اصطلاح بازار مسکن مشاع نام دارد.
عرصه چیست؟ سند مالکیت عرصه به سند زمینی می‌گویند که آپارتمان و ساختمان‌ها بر روی آن بنا و ساخته شده اند. بنابراین تمام مالکان یک ساختمان سهمی از عرصه دارند. در واقع مالکان ساختمان از زمین ساختمان هم دارای سهم مشخص هستند و وقتی گفته می شود که فردی سند شش دانگ دارد؛ در واقع هم از عرصه و هم از اعیان سهم دارد و مالک عرصه و عیان است.
در ساختمان های مسکونی ساخت دولت مثل مسکن مهر، گاهی سند شش دانگ وجود ندارد و مالک زمین یا عرصه دولت است و شما تنها مالک بنا یا اعیان هستید. در این نوع واحدهای مسکونی، گاهی دولت انتخاب را بر عهده مالک گذاشته است و مالک می تواند با پرداخت مبلغی عرصه یا زمین را هم بخرد و در این صورت موقع معامله مسکن به شما گفته می شود که تنها مالک اعیان هستید یا سهمی هم در عرصه دارید؟
خانه هایی که مالک آن سهمی از عرصه ندارد و تنها مالک اعیان است، معمولا ارزان تر است.
