- سال گذشته سکه 171 درصد و دلار 74 درصد رشد داشته است.
- بازار سهام در سال گذشته حتی از تورم (نقطه‌ای) اسفند که بیش از 63 درصد بوده نیز عقب تر بوده است.
- احتمالا سیاستگذار اقتصادی کشور بهتر از همه به شعار “بورس سپر تورمی” واقف است.
در حالی بازار سهام در سال گذشته حتی از تورم (نقطه‌ای) اسفند که بیش از 63 درصد بوده عقب افتاده که بازارهای همگام با تورم سود قابل توجهی را به سرمایه‌گذاران داشته است. در این بازه یکساله سکه 171 درصد و دلار 74 درصد رشد داشته است در حالی که بازدهی بورس حدود 43 درصد بوده است. برای بررسی چرایی این اتفاق به سراغ یکی از کارشناسان بازار سهام رفتیم. فرشاد قاآنی می گوید:«به نظر می‌رسد با توجه به انتظارات تورمی بالا، تصمیم‌گیران اقتصادی کشور بخصوص تیم اقتصادی دولت فرصت زیادی برای اتخاذ تصمیماتی، به جهت هدایت این نقدینگی ندارند. احتمالا سیاستگذار اقتصادی کشور بهتر از همه به شعار “بورس سپر تورمی” واقف است و نیک می‌داند که حضور این پول‌های سرگردان و قدرتمند در بازار سکه، ارز و ملک نقش مخربی در اقتصاد بحران‌زده کشور ایفا خواهد کرد. اما یقیناً با این عملکرد و تصمیمات خلق‌الساعه و یکشبه، صاحبان سرمایه میل و رغبتی برای حضور در بازار سهام نخواهند داشت».
سرمایه‌گذار با توجه به شرایط فعلی که بر بازارها حاکم است برای سپردن نقدینگی خود به این بازارها دچار تردید است. آیا بورس می‌تواند سرمایه‌گذار را برای جذب نقدینگی‌اش قانع کند؟
اگر بخواهیم آمادگی این بازارها را برای ورود پول‌های سرگردان اخیر بسنجیم، در وهله اول باید به بازده این دارایی‌ها در سال گذشته توجه کنیم. محاسبات نشان می‌دهد که در بین سه بازار مورد توجه سرمایه‌گذار یعنی سکه، دلار و بورس، بازار سهام در سال گذشته حتی از تورم (نقطه‌ای) اسفند که بیش از 63 درصد بوده نیز عقب‌تر بوده است. هرچند رشد نسبی شاخص کل در 2 ماه ابتدایی سال جاری و افزایش ارزش معاملات، فعالان بورس ایران را نسبت به عملکرد امسال و جبران عقب‌ماندگی‌ها امیدوار کرده است. با این حال از میان بازار دارایی‌هایی که ذکر شد، به نظر می‌رسد بورس در حال حاضر آمادگی بیشتری برای جذب نقدینگی سرگردان داشته باشد. جدای از عقب ماندگی که بازار سهام در سال گذشته نسبت به بازارهای ارز و سکه داشته، مشاهده می‌شود که این بازار در حال جبران این عقب‌ماندگی است. به طوری که شاخص کل بورس از 23 اسفند گذشته تاکنون حدود 30 درصد افزایش یافته و به عدد 2 میلیون و 350 هزار واحد رسیده است. هر چند وضعیت تولید در ماه‌های آینده و نیز ریسک‌های غیر اقتصادی دو تهدیدی هستند که پیش روی بازار سرمایه قرار دارند.
در نیمه دوم سال گذشته، ۱۲۰ هزار نفر برای خرید خودروی خارجی ثبت نام کردند که قرعه کشی بین حدود ۳۴ هزار نفر انجام شد! بنابراین نزدیک به ۸۵ هزار نفر خودرویی تحویل نگرفتند. با این حساب اگر ۸۵ هزار نفر که موفق به دریافت خودرو نشده‌اند، هر کدام ۵۰۰ میلیون تومان خود را آزاد و وارد بازارهای مالی کنند، با یک حساب سرانگشتی مشخص است که بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان به منابع مالی موجود که از قضا بنا به سابقه قبلی به دنبال فرار از تورم سنگین کشور، آماده سرمایه‌گذاری در بازارها نیز هست، اضافه می‌شود. به نظر شما در چنین شرایطی بورس چگونه می‌تواند این میزان نقدینگی را جذب کند؟
ناگفته پیداست که این اعداد، حجم نقدینگی سرگردان بزرگی‌ست و می‌تواند بازارهای مالی تاثیرگذار بر تورم و سفره مردم از جمله بازار دلار و ارز را دچار نوسان‌های غیرقابل پیش‌بینی کند. از طرفی بیش از هزار هزار میلیارد تومان سپرده در بانک‌ها داریم که به طور متوسط زمان سررسید آن‌ها فرا می‌رسد و با توجه به تورم بی‌سابقه امسال در قیاس با ۸۰ سال گذشته (طبق آمار فروردین ماه در حدود ۷۰ درصد) بعید به‌نظر می‌رسد که حجم قابل ملاحظه‌ای از این سپرده‌گذاران مایل به تمدید حضور سرمایه خود، به شکل سپرده بانکی باشند و به احتمال بسیار زیاد این پول‌ها نیز به تدریج وارد بازار می‌شود. با توجه به قمار وزارت صمت در ثبت نام فله‌ای خودرو و تکمیل ظرفیت این بازار تا سال آینده از حیث پاسخگویی به سفارشات، احتمالا مقصد اول این حجم نقدینگی سرگردان بازار ارز خواهد بود که مشخصاً فعالان اقتصادی کشور بصورت مداوم نسبت به مخاطرات آن هشدار داده‌اند. اما به نظر تیم اقتصادی دولت به جای تفکر در مورد راه حل‌ها مشغول شکایت از منتقدان اقتصادی هستند!
