- رابطه ایران و آژانس تحت تاثیر مسائل سیاسی است.
- رئیس به زودی با رافائل گروسی دیدار خواهد کرد.
- رویکرد آژانس در قبال ایران و دیگر کشور‌ها متفاوت است.
به گزارش بازاروما، به گفته معاون امور بین‌المللی، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی، دلایل اهمیت صنعت هسته‌ای متعدد هستند. مهم‌ترین دلیل اینکه کشور دارنده این صنعت به لحاظ سطح و استاندارد، از لحاظ صنعتی ارتقا قابل توجهی می‌یابد.
بهروز کمالوندی با اشاره به اینکه درباره حوزه‌های این صنعت باید گفت که صنعت هسته‌ای در گستره بزرگی تعریف می‌شود، اظهار کرد: ما به نقش هسته‌ای در حوزه‌های انرژی و برق آگاهی داریم؛ فقط در مورد کاربرد پرتو‌ها می‌توان گفت که از رادیو دارو که عموم مردم با آن سروکار و به آن نیاز دارند تا صنایع مختلف اعم از نفت، شیلات و کشاورزی، در گستره صنعت هسته‌ای قرار می‌گیرند.
برنامه ایران برای محقق ساختن سهم برق هسته‌ای
کمالوندی درباره موضوع برق هسته‌ای و محقق ساختن سهم برق هسته‌ای از سبد انرژی کشورمان، تصریح کرد: مدل‌های شناخته شده بین‌المللی در زمینه برق هسته‌ای وجود دارد که نرم‌افزار‌هایی دارند. با وارد کردن داده‌های ایران به سه مدل مذکور، این نتیجه به دست می‌آید که بین ۸ تا ۱۲ درصد برق کشور باید هسته‌ای باشد. در واقع دلیل این امر، دسترسی به برق ماندگار است که بتواند در صورت بروز مشکل خشکی سد و عدم تولید برق از این روش، جبرانکننده باشد.
وی افزود: به صورت متوسط ۱۰ درصد برق تولیدی در کشور ما باید برق هسته‌ای باشد و هدفگذاری ما در زمینه تولید برق هسته‌ای، رسیدن به میزان تولید ۲۰ هزار مگاوات است. تولید این میزان برق هسته‌ای باید تبدیل به یک خواسته و تقاضای مردمی شود. مردم همان‌طور که خواهان امنیت هستند باید متقاضی امنیت انرژی هم باشند، زیرا تامین انرژی در حال حاضر نیز با مشکلاتی مواجه است که در بلندمدت دشوارتر می‌شود.
به گفته سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، براساس پیش‌بینی‌ها، ما در ۶۰ تا ۷۰ سال آینده نفتی نداریم. در حال حاضر ما سالانه ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه نفت مصرف می‌کنیم، اما یک نیروگاه هسته‌ای ما که در سال‌های اخیر کار کرده، ۹۰ میلیون بشکه نفت صرفه‌جویی کرده است، بدون این که هوا را آلوده کند.
اروپایی‌ها برای خرید آب سنگین ما صف کشیده‌اند
کمالوندی با اشاره به اینکه صنعت هسته‌ای را می‌توان به ۲ حوزه تقسیم کرد، بیان کرد: حوزه انرژی و حوزه غیر انرژی، دو حوزه صنعت هسته‌ای هستند. در حوزه انرژی، برق و در حوزه غیر انرژی کاربرد پرتو‌ها و صنایعی مانند کشاورزی قابل تعریف هستند. شاخه‌های دیگری مانند آب سنگین و لیزر هم در این صنعت وجود دارند. آب سنگین ایران از نظر کیفیت در دنیا در رتبه نخست قرار دارد. مشتریان اروپایی هم برای خرید آب سنگین ما صف کشیده‌اند. ما یک لیتر آب سنگین را هزار دلار می‌فروشیم.
معاون سازمان انرژی اتمی ایران ضمن ارائه توضیحاتی درباره آب سنگین و اینکه آب سنگین آبی است که بسته به مصرف پزشکی یا صنعتی، دوتریم آن جدا یا بیشتر شده است، گفت: ما در این زمینه یک گام پیش‌تر رفته‌ایم و در زمینه دوتره‌ها در رتبه برتر جهان از نظر میزان دوتره تولیدی قرار داریم. در عین حال، باید توجه داشت که دلایل ضرورت داشتن صنعت هسته‌ای، فراتر از اینکه یک بحث علمی است، بحثی اعتقادی نیز محسوب می‌شود و جلوه‌هایی از آن در آیات و روایات به‌ویژه در ارتباط با خواص آب و نور که ذرات آن‌ها موضوع علم هسته‌ای نیز محسوب می‌شود، آمده است. باید این اطلاعات به همگان ارائه شود. در ۶۰ تا ۷۰ سال گذشته ۵۰۰ نیروگاه اتمی در سراسر جهان کار کرده و یا همچنان کار می‌کنند، در حال حاضر نیز بیش از ۶۰ نیروگاه در دست ساخت است.
میزان اطلاعات مسئولان آژانس درباره غنی‌سازی
بهروز کمالوندی در بخشی دیگر بیان کرد: نباید اینگونه تصور شود که مثلا افرادی که به نمایندگی از کشورهایشان در شورای حکام حضور دارند، همه جزئیات غنی‌سازی را می‌دانند. گذشته از آن‌ها، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم اطلاعات زیادی ندارند. من به مسئولان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار‌ها گفته‌ام که مگر شما اورانیوم ۶۰ درصد را جای دیگری دیدهاید؟ پس هر چه می‌خواهید در این زمینه بدانید، باید از ما بپرسید. ما به آن‌ها می‌گوییم شما را به کشور‌های دارای سلاح هسته‌ای راه نمی‌دهند که شما بتوانید اورانیوم ۸۰ درصد را ببینید. هیچ کشور دیگری بیشتر از ۱۹.۵ درصد تولید نمی‌کند، مگر کشور‌های دارای سلاح اتمی؛ پس ما که در این سطح تولید می‌کنیم، از شما و بازرسان شما در این خصوص بیشتر اطلاعات داریم.
معاون سازمان انرژی اتمی ایران تاکید کرد: باید توجه داشت که همگان همه چیز را درباره دانش اتمی نمی‌دانند؛ حتی بازرسانی که می‌آیند، خیلی تسلط فنی به موضوع ندارند. مهم است که ما بتوانیم این موضوع را برای عامه مردم قابل فهم کنیم تا با فهم و یقین انرژی هسته‌ای را حق مسلم خود بدانند.
مانع تراشی در مسیر هسته‌ای شدن ایران
کمالوندی در بخشی از این نشست به موضوع تحریم‌ها علیه صنعت هسته‌ای کشورمان اشاره کرد و گفت: برخی نخبگان ما حتی تحریم‌های کشور را به پای موضوع هسته‌ای می‌گذارند. در پاسخ به این افراد باید به زمان اعمال نخستین تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران اشاره کرد. نخستین قطعنامه هسته‌ای علیه ایران با نام قطعنامه ۱۶۹۶ توسط شورای امنیت در جولای ۲۰۰۶ تصویب شد؛ در واقع کمتر از ۱۷ سال از زمان شروع بهانهجوییها علیه این صنعت می‌گذرد، اما ما از ۴۴ سال پیش یعنی از زمان پیروزی انقلاب مورد تحریم قرار گرفتیم؛ آن زمان که بحث صنعت هسته‌ای نشده بود، دلیل آن تحریم‌ها چه بود؟
وی افزود: کشور‌های تحریم‌کننده می‌خواهند هر آنچه را که به شما قدرت بدهد، از شما بگیرند و بر شما حرام کنند؛ این کاری است که در تمام دنیا می‌کنند. ماده ۱۲۳ قانون همکاری‌های هسته‌ای آمریکا یا «گلدن استاندارد» می‌گوید که برای انجام همکاری‌های هسته‌ای با دیگر کشور‌ها، ۲ تعهد باید از آن‌ها گرفته شود؛ نخست عدم غنی‌سازی و دوم عدم بازفرآوری. آمریکایی‌ها این ۲ مورد را میوه ممنوعه می‌دانند، زیرا می‌خواهند این ۲ مورد فقط در انحصار کشور‌های قدرتمند باشد.
معاون امور بین‌الملل، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی ایران، تصریح کرد: این صنعت یک صنعت استراتژیک است و در افزایش قدرت و استقلال کشور بسیار موثر است.
حقوق هسته‌ای در ایران مهجور مانده است
معاون سازمان انرژی اتمی ایران همچنین به موضوع حقوق هسته‌ای پرداخت و گفت: ما در توسعه حقوق هسته‌ای مشکلات زیادی داریم. ما به لحاظ سخت‌افزاری جلو رفته‌ایم، اما از نظر حقوقی و قانونی کار زیادی انجام نشده است.
کمالوندی، تاکید کرد: برخی از کنوانسیون‌ها در این زمینه، کنوانسیون‌های بی ضرر هستند. ما در سال‌های اخیر روی برخی از این کنوانسیون‌ها کار کرده‌ایم و باید فعالیت خود را در این زمینه افزایش بدهیم. ما باید هم در مسائل فقهی، موضوع هسته‌ای را باز کنیم و هم در حقوق به آن بپردازیم. متاسفانه حقوق هسته‌ای در کشور ما مهجور است.
به گفته وی، از آنجا که غربی‌ها عامدانه و با اهداف خاص حوادث هسته‌ای را بزرگ‌نمایی می‌کنند، تدوین حقوق هسته‌ای لازم است. آن‌ها تلاش می‌کنند تا با روایت‌های خاص خود از حوادث هسته‌ای، مانع حرکت دیگر کشور‌ها به سمت صنعت هسته‌ای شوند.
رابطه ایران و آژانس تحت تاثیر مسائل سیاسی است
کمالوندی در بخشی دیگر درباره رابطه ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بیان کرد: رابطه ایران و آژانس یک رابطه توام با مسائلی است که بعضا از ناحیه سیاسی به آن وارد می‌شوند.
وی با اشاره به اینکه در حالی‌که کشور‌های قدرتمند تلاش می‌کنند آژانس را تحت فشار قرار بدهند، اظهار کرد: ما تلاش کردیم که رابطه‌ای متوازن با آژانس داشته باشیم که فرازونشیب‌های خاص خودش را داشته و دارد، اما به‌صورت کلی ما در حال حرکت رو به جلو هستیم. به طور مثال، زمانی در گزارش‌های آژانس موضوع چهار مکان مطرح بود که بعدا به سه مورد و اکنون به ۲ مورد کاهش یافته است. امیدواریم که در آینده تعداد مکان‌های ادعایی بازهم کاهش یابد و صفر شود.
معاون سازمان انرژی اتمی ایران با بیان اینکه ما غیر از بحث مکان‌ها، بحث‌های معمولی با آژانس داریم که در همه جای دنیا وجود دارد، با این تفاوت که آن‌ها به دلیل سیاسی شدن بحث‌های مرتبط با ایران، موضوع‌های مذکور را به بهانه اینکه بر اساس برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت باید به شورای حکام گزارش کنند، به این شورا می‌برند و آنجا هم هر کسی از جایگاه سیاسی حرفی می‌زند، گفت: برخی مواقع ۲۵ نفر از ۳۵ نماینده کشور‌های عضو شورای حکام اصلا نمی‌دانند که موضوعات فنی مطروحه مثلا «اس.آر.دی» (اختلاف بین فرستنده و دریافت‌کننده) چیست یا نمی‌دانند که ۸۴ درصد تحت چه شرایطی ممکن است تصادفی ایجاد شود. این کشور‌ها تنها کاری که می‌کنند این است که از دستخط اروپایی‌ها به عنوان سرمشق استفاده می‌کنند؛ به همین دلیل ما بار‌ها به آژانس گفته‌ایم که ما به اندازه کافی تحت فشار هستیم، پس در گزارش‌های خودتان مراقبت باشید چیز‌هایی که می‌نویسید وسیله فشار بر ما از طریق سوءاستفاده برخی از کشور‌ها نشود.
کمالوندی در بخشی دیگر ضمن اشاره به اینکه رابطه ایران با آژانس تحت تاثیر مسائل سیاسی است، اما با وجود این گفت‌وگو میان ما برقرار است و رفت‌وآمد‌ها انجام می‌شود، گفت: سعی کردیم مفاهمه‌ای ایجاد کنیم، دورنمای کلی هرچند کند، اما رو به جلو است. ما در فضای سیاسی که قصد بر اعمال فشار بر ماست، موفق شدیم تعداد مکان‌ها را کاهش دهیم و موضوع‌هایی مانند ۸۴ درصد را از دستور کار خارج کنیم که این‌ها موفقیت بزرگی هستند.
رویکرد آژانس در قبال ایران و دیگر کشور‌ها متفاوت است
موضوع دیگری که کمالوندی به آن پرداخت، رویکرد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قبال ایران و دیگر کشور‌ها بود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، گفت: من در گفت‌وگو با مقام‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم گفتم که آژانس در مقابل برخی کشور‌ها سخاوتمندانه رفتار می‌کند، اما در موضوع ما رفتار دیگری دارد.
وی با تاکید بر اینکه ما تاکنون اجازه نداده‌ایم حقی از کشور ضایع شود و قانون اقدام راهبردی به‌طور کامل و دقیق در حال اجرا شدن است، عنوان کرد: رابطه ایران و آژانس یک رابطه دارای فراز و نشیب است که در نهایت به سمت حل موضوع‌ها در حال حرکت هستیم. موضوع‌های مطرح شده به‌نحوی نیستند که نتوان آن‌ها را حل کرد. به نظر من اصلا موضوع غیر قابل حل نداریم، منتهی این باید در بستر خود به ویژه سیاسی قرار بگیرد و ما با صبر و حوصله و دقت جلو برویم؛ فضای خوب سیاسی برای حل موضوعات فنی بسیار موثر است.
شرکت رئیس سازمان انرژی اتمی در کنفرانس عمومی آژانس
معاون امور بین‌المللی، حقوقی و مجلس سازمان انرژی اتمی درباره رفت‌وآمد‌های میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اظهار کرد: سفر‌ها و رفت‌و‌آمد میان ایران و آژانس یک امر طبیعی است. مهندس اسلامی در مهر ماه به کنفرانس عمومی آژانس که همزمان با مجمع عمومی سازمان ملل برگزار می‌شود، خواهد رفت و با رافائل گروسی نیز دیدار خواهد کرد.
منبع: میزان
